Мемлекет басшысының "3.0 жаңғырту" Жолдауын орындау үшін қаржы министрлігі цифрландыру және мемлекеттік-жеке меншік әріптестік элементтері бар жаңа бюджеттеу арқылы мемлекеттік Қаржының жаңа моделін енгізуді жоспарлап отыр.

            Үкімет тарапынан экономиканың дамуы мен өсуі үшін бірқатар алғышарттар жасау жоспарланған. Соның салдарынан, бұл салық базасын кеңейту және бюджетке түсетін түсімдерді ұлғайту.

            Атап айтқанда, қаржылық тұрақтылық бағыты бойынша жоба іске асырылуда.:

- мемлекет пен бизнес серіктестігі;

- салықтық жеңілдіктерді оңтайландыру;

- кедендік әкімшілендіруді жетілдіру;

- көлеңкелі экономиканы қысқарту;

- ақпараттық технологияларды жаңғырту.

            Осы міндеттер шеңберінде тексерулерді трансформациялау, өзін-өзі реттейтін ұйымдар институтын дамыту, тиімсіз жеңілдіктерді алып тастау, арнайы салық режимдерін реформалау, салықтық есепке алуды цифрландыру, деректерді жаһандық алмасу, кірістерді әкімшілендіруде жаңа тәсілдерді енгізу көзделеді.

            Ақпараттандыру бойынша жоба, атап айтқанда "электрондық шот-фактуралар" АЖ-ны дамыту қазірдің өзінде нәтиже береді деп айтуға болады.

            Бүгінде ақпараттық жүйені пайдаланудың артықшылығына көз жеткізіп, кәсіпкерлер шот-фактураларды электрондық форматта рәсімдейді.

            ІІ. Әкімшілендірудегі жаңа тәсілдер

            Салық төлемдерін өндіріп алудың тиімділігіне тарихи тұрғыдан кеш әкімшілік ету теріс әсер етті. Салық есептілігін табыс ету мерзімі бақылау сәтіне дейін бұзушылықтарды анықтауды баяулатады.

            Әкімшілендіру принципі-операцияны жасау кезінде күмәнді мәмілелер мен транзакцияларды оқшаулауға мүмкіндік береді. Біз өзімізге ЭШФ үзіндісінің дұрыстығы мен заңды түрде автоматты онлайн бақылау міндетін қоямыз. Бұл жалған кәсіпкерлік элементтерімен салық төлеуден жалтарудың қолданыстағы схемасын азайтуға мүмкіндік береді.

            ЭШФ АЖ кедендік және салықтық әкімшілендірудің ақпараттық ресурстарын біріктірмей іске асырыла алмайтынын бөлек атап өткім келеді.

Келесі қадам интеграция бойынша салықтық және кедендік ақпараттық жүйелерді (39 Қадам Ұлт Жоспарын), болып табылады есепке алу жүйесін дамыту және қадағалау тауарларды модулімен "Виртуалды қойма" негізінде ЭШФ АЖ-де.

            Бұл жүйеде кедендік декларацияға "байлау" көзделеді, бұл ел ішінде тауарларды жеткізу мен сатудың барлық тізбегін жабып, сол арқылы тік толассыз мониторинг жүйесін құруға мүмкіндік береді.

            Екінші жағынан, ЭШФ АЖ пайдаланатын бизнес үшін бұл қосымша оңайлатуларды алып келеді. Осылайша жаңа Салық кодексінде қарастырылған:

жалпы белгіленген тәртіпте ҚҚС қайтару мерзімін 30 жұмыс күніне дейін қысқарту;

бақылауды оңтайландыру, яғни қарсы тексерулер мен камералдық бақылау рәсімдерін қысқарту; салық төлеушілердің салық есептілігінің жекелеген нысандарын толтыруға уақытша шығындарын қысқарту.

            Ақпараттандыру салықтық тексерулер санын қысқартады. Сондай-ақ тексерушілердің саны азаяды. Бұдан басқа, G2B функционалын толық іске асыру үшін қаржы министрлігі басқа мемлекеттік органдармен және ұйымдармен ақпарат алмасу әлеуетін арттыру бойынша жүйелі жұмысты жүзеге асырады.

            Сонымен қатар, мемлекеттік деректер базасын жүргізу және жеке тұлғалардың табыстарына салық салу саласында Оңтүстік Кореяның тәжірибесі зерделенеді. Атап айтқанда, "салық салу мақсаттары үшін мемлекеттік органдардың деректерін беру туралы" Заң, сондай-ақ Қазақстан Республикасында қолдану мүмкіндігін қарастыру мақсатында "дербес деректерді қорғау туралы" Заң.

            Сонымен қатар, ақпараттық технологиялардың жедел дамуы ақпараттық жүйенің оны әзірлеу кезінде ескірген болуына әкеп соқтыратынын барлығымыз білеміз. Осы себепті бүгін Қаржы министрлігі Блокчейн (Blockchain) технологиясын пайдалану мәселесін пысықтауда.

            Бұл технология іс жүзінде кез келген орталықтандырылған деректер жүйесін революциялық жетілдіру болып табылады. Салықтық әкімшілендіру осы салық төлеушілердің орталықтандырылған біріктірілген қоймаларын пайдалануға негізделген.

Әкімшілендіруде ҚҚС-шотты қолдану контрагенттер арасындағы транзакцияларды мониторингілеуге мүмкіндік береді, бұл ретте ҚҚС асып кетуін қайтару барлық тартылған салық төлеушілерге жүзеге асырылады.

            Мемлекеттік және коммерциялық құрылымдар бұғаттауға көшкеннен бастап өзара іс-қимыл жылдамырақ болады, барлық қызмет алушылар мемлекеттік қызметтерді артық проблемаларсыз ала алады.

            ІІІ. Клиентке бағытталған тәсілді дамыту

            Қаржы министрлігінде клиентке бағытталған тәсілді одан әрі дамыту шеңберінде бизнес-қоғамдастық үшін өзара сенім мен ашықтықты нығайтуға бағытталған бірқатар іс-шаралар іске асырылуда.

            42 ірі қабылдау және өңдеу орталықтарында кезектерді басқарудың және сапаны бақылаудың электрондық жүйелері орнатылған. Қызмет алушыларға қызмет көрсетуге жұмсалатын уақытты қысқарту мақсатында бірыңғай дербес шоттар енгізілді. Салық төлеуші бойынша барлық ақпаратты бір жерде шоғырландыру банктердің нақты уақыт режимінде онлайн төлемдерін жүргізуге, "артық төлеу-бересі"Автоматты есебін ұсынуға мүмкіндік берді. Бұдан басқа, түсімдерді есепке алуды біріктіру салық төлеушіге және СЭҚ - қа қатысушыға бөлінбестен кәсіпкердің-клиенттің бірыңғай бейнесін жасайды.

            Салықтық және кедендік әкімшілендірудің көптеген мемлекеттік қызметтерін беру бойынша жоспарлы жұмыс жүргізілуде. Қазіргі уақытта мемлекеттік кіріс органдары көрсететін 45 Мемлекеттік қызметтің 32-сі баламалы негізде "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы және электрондық үкімет порталы арқылы қолжетімді.

            Көрсетілетін қызметті алушыларға өңірлік мемлекеттік кіріс органдарына өтініш жасауға және тіркелген жеріне қарамастан операциялар жасауға мүмкіндік беретін мемлекеттік қызмет көрсетудің аумақтық экстерриториалдық қағидатын енгізу пысықталуда.

            Жаңа Салық кодексінде біз бұрын-соңды болмаған қадам жасаймыз, салық берешегін мәжбүрлеп өндіріп алудың тәсілдері мен шаралары шектеледі. Мәселен, тәуекел деңгейі төмен салық төлеушілер банк шотына тыйым салуға ұшырамайды. Мемлекеттік кірістер органдары оларды хабардар етеді.